Wanneer u beslissing en onderbouwing gescheiden hebt, en tussen PAC, MAC en PMI gekozen hebt, kunt u een schema opzetten, kwantificeren en tot tekststructuur maken.
Hebt u een keuze die te beschouwen is als een keuze tussen een aantal alternatieven, gemaakt op grond van meer criteria, kies dan voor een “Meer criteria en alternatieven” (MAC) schema.
Een MAC in vijf stappen opzetten en uitschrijven
Achtergrond: Een MAC is een keuze uit alternatieven op grond van gewogen criteria
Een MAC in vijf stappen opzetten en uitschrijven
Een MAC opzetten en uitschrijven vergt slechts vijf stappen:
-
- Kies de alternatieven
- Bepaal de criteria
- Bepaal de weegfactoren voor de criteria
- Waardeer de alternatieven op de criteria
- Schrijf het schema uit
Of gebruik het als speech note
Of gebruik het als basis voor een presentatie
1 Kies de alternatieven
De eerste stap voor het maken van een MAC-schema is het bepalen van de alternatieven waaruit u wilt of kunt kiezen.
Stel dat wij een vervoermiddel willen kiezen uit vier auto’s en een fiets.
2 Bepaal de criteria
Wij willen uit deze alternatieven kiezen op grond van economie, veiligheid en snelheid. Dan hebben we drie criteria.
3 Bepaal de weegfactoren voor de criteria
Niet alle criteria waarop we onze alternatieven vergelijken wegen even zwaar in onze keuze. Snelheid vinden wij het belangrijkst, economie vinden we minder belangrijk, veiligheid vinden we belangrijker dan economie, maar niet zo belangrijk als snelheid.
We kunnen onze weging in het schema tot uitdrukking brengen, door alle criteria een weegfactor te geven. Alle punten die een alternatief op een criterium scoort, vermenigvuldigen we met de weegfactor.
4 Waardeer de alternatieven op de criteria
Om te kunnen kiezen of om te prioriteren, stellen we per criterium een rangorde op. Het alternatief dat het beste scoort, krijgt vijf punten, het slechtste alternatief 1.
Het schema berekent uw keuze of prioritering
Door de punten waarmee we de alternatieven gewaardeerd hebben te vermenigvuldigen met de weegfactoren van de criteria, en de verkregen scores per criterium op te tellen, krijgen we een totaalscore per alternatief.
Het alternatief dat het hoogste precentage punten haalt, is onze beste keuze, of onze hoogste prioriteit.
En geeft de uitslag ook in taartpunten weer
5 Schrijf het schema uit
U schrijft een MAC-schema uit, door uw keuze en alle argumenten aaneen te “knopen” met redeneerwoorden, zie handboek II, Logisch formuleren.
Afbeeldingen van argumentatieschema’s kunnen een prominente plaats in uw tekst krijgen, maar u kunt ze ook in het dossier te laten. U overtuigt natuurlijk echt 3.0 wanneer u uw schema on line beschikbaar stelt, zodat uw lezer zelf uw gelijk uit kan rekenen.
Als vervoermiddel kiezen wij een gezinswagen.
Want een gezinswagen scoort relatief het beste als je de criteria economie, veiligheid en snelheid in ogenschouw neemt.
We hebben gekozen uit een sportwagen, een gezinswagen, een vrachtwagen, een oldtimer en een fiets.
We hebben gekozen op de criteria economisch, veilig en snel, waarbij we snelheid boven veiligheid waardeerden, en veiligheid boven economie.
Of gebruik het als speech note
Een argumentatieschema is een handige speech note als uw communicatie-kanaal mondeling is: een bijeenkomst, lunch, vergadering, lezing, wandelgang, treincoupé.
Neem het schema mee op uw tablet, of print het.
Of gebruik het als basis voor een presentatie
Een argumentatieschema is eenvoudig tot een beeldende Powerpointdia te maken.voor een presentatie op een bijeenkomst.
Maar u presenteert natuurlijk pas echt 3.0 als u uw schema in Excel interactief met uw publiek invult.
Achtergrond:
Een MAC is een keuze uit alternatieven op grond van gewogen criteria
Een MAC-schema is een tabel met rijen voor de alternatieven, en kolommen voor de criteria met hun weegfactor en voor de totaalscore.
MAC-schema’s worden altijd gekwantificeerd. Een MAC-schema zonder scores zegt niet veel. In het rekenblad dat wij hier gebruiken, is ook het relatieve percentage punten uit te rekenen. Dat geeft het meest zuivere beeld van de verhoudingen.
De eerste stap voor het maken van een MAC-schema is het bepalen van de alternatieven waaruit u wilt of kunt kiezen, of die u wilt prioriteren.
De tweede is, bepalen op grond van welke criteria u gaat kiezen of prioriteren.
Niet alle criteria waarop we onze alternatieven vergelijken wegen even zwaar in onze keuze. We kunnen onze weging in het schema tot uitdrukking brengen, door alle criteria een weegfactor te geven. Alle punten die een alternatief op een criterium scoort, vermenigvuldigen we met de weegfactor.
Om te kunnen kiezen of om te prioriteren, stellen we per criterium een rangorde op. Het alternatief dat het beste scoort, krijgt vijf punten, het slechtste alternatief 1.
Door de punten waarmee we de alternatieven gewaardeerd hebben te vermenigvuldigen met de weegfactoren van de criteria, en de verkregen scores per criterium op te tellen, krijgen we een totaalscore per alternatief.
Het alternatief dat het hoogste percentages punten haalt, is onze beste keuze, of onze hoogste prioriteit.